• Ćwiczenia stabilizacji centralnej – podstawa utrzymania prawidłowej postawy, utrzymania równowagi. Ćwiczenia stabilizacji centralnej (mięśni centralnych – podporowych – całego ciała) są podstawą do rozwoju i kontroli chwytu pisarskiego.

• Ćwiczenia wzmacniające obręcz barkową – dobrze rozwinięte mięśnie obręczy barkowej pozwalają ustabilizować rękę piszącą, wykonywać precyzyjne ruchy kończyny górnej i dłoni.

  • rowerek na plecach

  • tupanie w rytm muzyki

  • przeskoki

  • unoszenie piłki stopami

  • toczenie piłki po ścianie

  • jazda na deskorolce

  • spacer na czworakach

  • unoszenie ręki, nogi w czworakach

  • skoki „pajacyki”

  • wykonywanie „taczki” na prostych rękach (osoba, która pomaga chwyta nogi dziecka pod kolanami lub udami”)

  • łapanie, rzucanie piłki oburącz, jedną ręką na zmianę

  • pływanie „na sucho”

  • krążenie rękoma wyciągniętymi do przodu, w bok (rysowanie kółek podczas krążenia rękoma w powietrzu)

  • czołganie się

  • turlanie się samodzielne

  • brzuszki

  • odpychanie się rękoma w leżeniu na brzuchu na kocu

  • przyciąganie ciężkich przedmiotów

  • zamalowywanie dużych przestrzeni dużych płaszczyzn (np. na kartonach, arkuszach papieru ułożonych na podłodze lub zawieszonych na ścianie, sztalugach)

  • kreślenie w powietrzu dużych, płynnych, swobodnych ruchów w kształcie fal, koła, ósemek itp.

  • pchanie ściany, dłoni drugiej osoby, krzesła

  • pompki na ścianie

  • klaskanie pod kolanami

  • wspinanie się po drabinkach

  • mycie podłogi mopem, grabienie liści

  • zabawy w „Twister”

  • dotykanie lewym łokciem do prawego kolana i odwrotnie, wszelkiego rodzaju ćwiczenia ruchów naprzemiennych

  • „nożyce” rękoma i nogami

Ćwiczenia koordynacji ciała – umiejętności płynnej współpracy dwóch ciał, pozwala na precyzyjne wykonywanie bardziej złożonych funkcji, m in. pisania

• szorowanie szczotką, gąbką po blacie, ścianie itp.

• mycie okien

• podawanie piłki nad głową

• krążenie rękoma wyciągniętymi do przodu, w bok (rysowanie kółek podczas krążenia rękoma w powietrzu)

• ryzowanie oburącz po kartce, tablicy, dużym arkuszu papieru

• przeciąganie liny

• wybijanie rytmów na udach, stole, stopami na podłodze

• zbijanie baniek oburącz

• skakanie obunóż, przeskakiwanie przez przeszkody

• zgniatanie papieru oburącz

• lepienie z mas plastycznych

• nauka żonglowanie

• jazda na rowerze

• pływanie, pływanie „na sucho”

• zabawy w kuchni (wałkowanie, mycie, mieszanie, przesiewanie mąki)

• wspinanie się (drabinki, ścianki wspinaczkowe)

• maszerowanie w rytm muzyki

• pokonywanie torów przeszkód

• przechodzenie po zwężonych lub podwyższonych powierzchniach np. belce, ławeczkach, krawężniku

• przenoszenie przedmiotów w określone miejsce

Ćwiczenia systemu taktylnego – układ dotykowy, czucie głębokie, niezwykle ważne przy nabywaniu umiejętności pisania. Zaburzenie w tym obszarze powodują obniżenie świadomości tego co robią palce.

• dotykanie dłoni, stóp materiałami o różnej fakturze, początkowo dziecko ustala swoje preferencje, faktury, których dziecko nie lubi wprowadzamy powoli

• wkładanie rąk i nóg do pojemników z grochem, ryżem, kulkami, piłkami itp. Można tak poukrywać różne „skarby”, których dziecko będzie szukało.

• wyklejanie z plasteliny

• zabawy ciastoliną

• masaże dłoni, ugniatanie miękkich i twardszych piłek, masaże piłką „kolczatką”

• kreślenie wzorów na dłoni dziecka i odtwarzanie lub odgadywanie ich przez dziecko

• domina dotykowe – dobieranie w pary przedmiotów o tej samej fakturze bez kontroli wzroku

• malowanie dłońmi zanurzonymi w farbie

• gimnastykowanie dłoni: krążenie, zamykanie i otwieranie pięści, strzepywanie z dłoni okruszków, pisaku, złożenie dłoni jak do modlitwy i odpychanie jednej od drugiej

• ugniatanie gazety, wydzieranki, wyklejanki

• ugniatanie piłek o różnej twardości i fakturze, ugniatanie gazet

• rolowanie plasteliny, krepiny w palcach

• nawlekanie koralików o różnej wielkości na nitkę, sznurek

• wyszywanie, przewlekanie sznurka przez otworki w tekturze

• zabawy paluszkowe np. gra na pianinie na niby. „Idzie kominiarz po drabinie…”, „Sroczka kaszkę ważyła…” itp.)

• tworzenie kształtów ze sznurka

• zabawy konstrukcyjne np. z klocków

• modelowanie w masach plastycznych

• wycinanie

• kreskowanie ( wypełnianie powierzchni małymi kreseczkami pionowymi, poziomymi)

• zamalowywanie powierzchni w określonych konturach

• kopiowanie rysunków przez kalkę

• chwytanie drobnych przedmiotów całą ręką, tylko palcem wskazującym i kciukiem lub wskazującym, środkowym i kciukiem

• wrzucanie monet do skarbonki

• wciskanie pinezek w tablicę korkową

• obrysowywanie szablonów

• rysowanie szlaczków: wodzenie po gotowym wzorze, kończenie zaczętego wzoru, samodzielne rysowanie

• łączenie wyznaczonych punktów linią ciągłą

• utrwalanie prawidłowego kreślenie liter z zachowaniem kolejności kierunku ruchów

• kalkowanie liter, wyrazów, zdań

• zabawy w wędrówki po labiryncie do celu

• pisanie liter, wyrazów w piasku, na wodzie, w powietrzu

• malowanie pędzlem

• wodzenie palcem po wzorze

• skreślanie kropek, liter, znaczków na czas

• przepisywanie ze wzoru